قالی پازیریک
قدیمی‌ترین فرش جهان است که در سال‌های ۱۳۲۶ تا ۱۳۲۸ (۱۹۴۹-۱۹۴۷)خورشیدی توسط سرگی
رودنکو ، باستان شناس روسی در دره پازیریک واقع در
ابتدای رشته‌کوه‌های آلتای در محدوده
کشور روسیه ،
در کنار اشیاء باستانی مشهوری مانند گلدان چوبی ، مومیایی دوید ، نقش اسب سواری به
همراه آثاری دیگر در گور یخ‌زده یکی از فرمانروایان سکایی کشف شد.
قالی پازیریک یک قالی پشمی با رنگهای زنده‌است. این فرش چهارگوش
تقریباً مربع بوده و ابعاد آن ۱٫۹۸ در ۱٫۸۹ متر است. نقش‌هایی که در آن دیده می‌شود شامل
تصویر سوارکاران ، آهو های در حال چرا کردن و جانوران افسانه‌ای با
سر عقاب و بدن شیر است و حاشیه‌ای گل‌دار دارد.
برخی از پژوهشگران پازیریک را به مادها و پارت‌ها نسبت می‌دهند و نظریه‌های متفاوتی در رابطه با تاریخ دقیق فرش صادر می‌کنند اما هنوز هم این که پازیریک متعلق به سکایی‌ها بوده‌است صحت بیشتری دارد ، آنها مردمانی دامدار بوده‌اند و این فرش را با پشم حاصل از دام‌های خود بافته‌اند.
گفته شده که نوع گره‌های فرش و همچنین یک ردیف ستاره‌های چهارپر نقش شده در قسمت مرکزی این فرش که روی اشیای مکشوف در لرستان نیز دیده می‌شود.
در حال حاضر هنوز هم طوایفی با نام ساکی که تغییر یافته کلمه سکا می باشد در مناطق لرستان وجود دارد .
منابع:
· · جیمز اوپی، «معمایی بنام پازیریک»، ترجمة کیخسرو سُبحه، قالی و گلیم، دورة 2، ش 3 (شهریور 1372)؛ صفحه 26 تا 28
· · ماریا. زاویتوخینا، «پازیریک»، پیام یونسکو، سال 8، ش 86 (دی 1355)
· · جیمز اوپی، «معمایی بنام پازیریک»، ترجمة کیخسرو سُبحه، قالی و گلیم، دورة 2، ش 3 (شهریور 1372)؛ صفحه 29
· پرهام سیروس «قالی پازیریک چگونه ممکن است بافت بیابانگردان آلتایی باشد»، فرش دستباف ایران، سال 3، ش 1 (بهار و تابستان 1375 الف)؛
