غار میرملاس

این غار، در درة «میرملاس» کوه «سرسرخن» و در فاصلة حدود 30 کیلومتری شهر کوهدشت واقع شده است. غار «میرملاس» به مرور زمان درهم ریخته و در حال حاضر سایبانی بیش، از باقی نمانده است. نقاشی‌هایی در دو طرف جنوب و شمال غار روی دیوار سایبان نقش بسته که در معرض عوامل طبیعی و انسانی قرار دارند. بیش‌تر نقاشی‌ها، صحنه‌هایی از شکارگاه یا رزمگاه را مجسم می‌سازند. برخی نیز، نقش حیواناتی هستند که نمی‌توان نوع آن‌ها را تشخیص داد.

غار میرملاس در کوه سرسرخین شهرستان کوهدشت استان لرستان نخستین غاری است که بر روی دیوار آن رنگین نگاره هایی به جا مانده از 12 هزار سال پیش یافت شده، با این حال اما به دلیل عدم محافظت از این غار چندی پیش بخشی از سنگ نگاره های ان توسط فرد یا افرادی بریده شد و به سرقت رفت. سنگ نگاره های این غار پس از غار های” لاسکو” و ”کرکس” در فرانسه سومین غاری است که نگاره هایی رنگین بر روی دیواره های خود دارد. غار میرملاس با فاصله ای حدود 30 کیلومتر از شهر کوهدشت قرار دارد و نقاشی ها و نگاره هایی که بر دیواره های جنوبی و شمالی این غار باقی مانده بیشتر صحنه هایی از رزم، شکار، انسان و حیوان را نشان می دهد. نقوش حیواناتی چون گوزن، گاو، سگ، روباه و خصوصا اسب و سوار در حال تیراندازی و شکار و موضوعات رزمی با رنگ های قرمز و سیاه بر دیواره این غار دیده می شود که در میان سنگ نگاره های باستانی کشور ایران بی مانند است.

غار کلدر

به گزارش خبرنگار مهر، هیئت مشترک ایرانی - اسپانیایی در قالب بخشی از تفاهم نامه منعقد شده بین پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران با موسسه دیرین بوم شناسی و تکامل اجتماعی بشر ایالت کاتالونیای اسپانیا اقدام به کاوش و مطالعه بقایای فرهنگی در غار "کلدر" کرده و یافته های جدید به دست آورده اند که افق های جدیدی را پیش روی این حوزه می گشاید.

پس از گذشت نزدیک به ۴۰ روز از کاوش باستان شناختی غار کلدر، واقع در دره خرم آباد لرستان در دامنه سفیدکوه، شواهد ارزشمندی از فعالیت‌های انسان‌های جوامع شکارگر و گردآورنده غذا در دوران پارینه سنگی میانی و جدید به دست آمده است تا ردپای نخستین انسانهای هوشمند در این غار توسط برخی شواهد تایید شود.

از دستاوردهای تیم کاوش غار کلدر می‌توان به کشف کف - بسترهای دوران پارینه سنگی و لایه‌های برجا و غیرمضطرب از دوران پلیستوسین(یکی از دورهای زمین‌شناسی که از ۱٫۸ میلیون سال پیش تا ۱۰ هزار سال پیش را پوشش می‌دهد) اشاره کرد.

دست افزارهای سنگی کشف شده شامل سرپیکان‌ها، خراشنده‌های جانبی و انتهایی و سنگ مادرهای منتسب به صنعت لوالوا و تیغه‌ها و ریزتیغه‌ها و سنگ مادرهای منتسب به صنعت اوریگناسی (یا برادوستی) همراه سنگ چکش‌های استفاده شده در تولید این دست افزارها، می‌شود که این ابزارها نشانی از حیات نخستین انسانهای هوشمند در این محل است.

صنعت لوالوا نوعی از ضربه به سنگ با روش خاص که مختص انسان های نئاندرتال(گونه ای از انسان که منقرض شده اند) است و صنعت اوریگناسی - برادوستی روش ابزارسازی انسان هموساپین(انسان مدرن) بوده که از ویژگیهای آن تاکید بیشتر بر روی تولید تیغه­ و ریزتیغه است.

دکتر آندریو اویه (Andreu Olle) از موسسه دیرین بوم شناسی و تکامل اجتماعی بشر ایالت کاتالونیای اسپانیا دیگر سرپرست کاوش غارهای خرم آباد است که به مقایسه یافته های به دست آمده از غارهای خرم آباد و اولین محلهای استقرار بشر در اروپا می پردازد.

پرفسور اویه با بیان اینکه در محوطه کرندولینا این سایت آثار مربوط به فک کرگدن پیدا شده اما آثار مربوط به فسیل انسان پیدا نشده است، تصریح کرد: در طبقه های بالاتر این محوطه فسیل حیوانات مختلف دیده شده است و مصنوعات سنگی وتکنولوژی ساخت ابزارهای سنگی پیشرفت کرده و ابزار های تیز و دندانه دار دیده شده است.

وی با اشاره به اینکه موضوع مهمی که در این لایه دیده شده آثار مربوط به گونه ای از انسان است که بسیار جدید است و تا کنون محققان این گونه را پیدا نکرده اند، افزود: این گونه کشف شده از لحاظ تکامل بشر و شکل انسان ها و ریخت شناسی انسان بسیار مهم بوده و کمک زیادی می کند.

پرفسور اویه در ادامه سخنان خود به محوطه گالریا در سایت آتاپوئرکا اشاره کرد و گفت: این محوطه بین ۵۰۰ هزار سال تا ۲۵۶ هزار سال قدمت دارد و درواقع محوطه دائمی و مداوم انسان ها نبوده و بلکه به صورت موقت در آن رفت و امد داشته اند.

پرفسور اویه  با بیان اینکه در محوطه دیگر سایت بی نظیرترین شواهد انسانی پیدا شده است، تصریح کرد: شش هزار قطعه استخوان انسان در این محوطه پیدا شده که در جهان بی نظیر است.

وی با تاکید بر اینکه این محوطه از نظر بازسازی شکل بشر بسیار اهمیت دارد، افزود: پژوهشگران توانسته اند ۲۹ گونه و ریخت انسان را در این محوطه بازسازی کنند.

پرفسور اویه تصریح کرد: این محوطه از نظر پی بردن به فرهنگ انسان ها در آن دوره مهم بوده و اولین شواهد تدفین انسان ها در این محوطه پیدا شده است.

وی عنوان کرد: تنها یک تبر دستی در این محوطه پیدا شده که این احتمال را در رابطه با بحث تدفین انسان با اشیاء در ۴۳۰ هزار سال قبل نشان می دهد.

غار بتخانه

غار بتخانه در ۱۸ کیلومتری جنوب‌شرقی شهر کوهدشت، در کوه «دمچهر» قرار دارد. قسمتی از دهانه غار به دلایل طبیعی بسته شده است، ‌ ولی قسمتی از آن باز است که باید به شکل خزیده از آن گذشت و وارد غار شد. طول دهانه غار ۱۸ متر و ارتفاع سقف آن نزدیک به ۲۰ متر است. سراسر سقف و دیواره آن به علت نفوذ آب از لایه‌های آهکی سفید شده است.

غار شامل دو قسمت جنوبی و شمالی است که قسمت شمالی آن وسیع‌تر است. وجود سنگ چخماق و سفال‌های شکسته سیاه و منقوش مؤید زندگی غارنشینی در این ناحیه است. آثار دوره‌های مختلف تمدن‌های گذشته در این غار یافت شده است و به نظر می‌رسد که در آن آثار پالئولیتیک نیز وجود داشته است.

طول غار نزدیک به ۲۰۰ متر و پهنای آن به طور متوسط ۲۰ متر است. اشکال زیبای استالاگمیت‌های متعدد این غار که ارتفاع برخی از آن‌ها به ۵۰ متر می‌رسد ، موجب شده است که این غار را «بتخانه» بنامند.

پدر برق ایران ( بزرگان لر )

مهندس تیمور لکستانی در سال ۱۲۹۴ در سلماس به دنیا آمد. پدرش مسعود دیوان از لرهای لک بود که در سال ۱۲۹۷ شمسی در اثر حمله اکراد سیمکو کشته شد . وی پس از اخذ دیپلم از دبیرستان فردوسی  تبریز در سال ۱۳۱۳ به دانشکده فنی دانشگاه تهران راه یافت و در زمره ۱۰ نفر اول پذیرفته و با اخذ رتبه ممتاز فارغ‌التحصیل شد.

لکستانی که از شاگردان دانشمند فقید محمود حسابی بود، جزء نخستین گروه مهندسان برق دانش‌آموخته دانشگاه تهران به شمار می‌رفت که پس از فراغت از تحصیل به صنعت برق کشور ملحق شد.

وی را به خاطر خدمات متعهدانه‌اش به صنعت برق کشور و نقش تأثیرگذار در توسعه شبکه برق تهران ، «پدر برق ایران» لقب داده‌اند.

در زمان ورود لکستانی به صنعت برق، کارخانه برق تهران در اختیار مهندسان چک بود و از آن جا که آنها تمایلی برای انتقال دانش و تخصص برق به ایرانی‌ها نداشتند، لکستانی و همکارانش خود را متعهد به کسب این تجارب و تخصص کرده و با مطالعه پنهانی نقشه‌های مهندسان چک، امور حساس در اداره شبکه برق تهران را فرا گرفتند تا این که سرانجام همین تعهد و تلاش سبب شد تا چکی‌ها مجبور به ترک کارخانه برق شده و اداره کارخانه برق تهران بر عهده مهندسین داخلی قرار گیرد.

وی همچنین پس از انتصاب به ریاست شبکه برق تهران در سال ۱۳۲۶، در توسعه این شبکه نقش بسیار تأثیرگذاری داشت و تا سال ۱۳۴۵ با سمت‌های مختلف در زمینه تأمین روشنایی معابر و توسعه شبکه توزیع در تهران و شهرهای دیگر به میهن خدمت کرد.

لکستانی که از پایه‌گذاران دانشگاه شریف بود در سال‌های ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۹ عضو هیئت امناء و معاون فنی این دانشگاه بود.

در سال ۱۳۸۶ کانون مهندسین فارق التحصیل دانشگاه تهران وی را به عنوان مهندس برجسته معرفی نمود.

وی همچنین پیشکسوت برگزیده در پنجمین جشنواره بانیان علم و صنعت برق ایران می‌باشد.

درگذشت وی که بر اثر سکته مغزی در بیمارستان ایرانمهر تهرا ن بستری شده بود، سرانجام روز دوشنبه، دوم آبان ماه ۱۳۹۰ در سن ۹۶ سالگی، دار فانی را وداع گفت.

آثار

• رساله‌ای مربوط به تدوین توزیع نیروی برق
• آئین‌نامه‌ای مربوط به «حفاظت از خطرات ناشی از برق.

غار یافته

 

این غار در 25 کیلومتری جنوب غربی شهر خرم‌آباد بر سر راه کوهدشت در محلی به نام «سولیزه» در دامنه «کوه یافته» واقع شده و سطح داخل آن در حدود 40 مترمربع است. آثار و ابزار بدست آمده از این غار مربوط به پالئولیتیک است.

در محدوده غار چهار کانون مهم آتش کشف شده است و تاریخ سکونت در این غار تا 45 هزار سال پیش از این می‌تواند باشد و با بررسی‌هایی که انجام شده است 25 هزار سال پیش سکونت در این غار به اثبات رسیده است.

غار پاسنگر

 این غار نیز در شمال شهر کهنه واقع شده و محله دامنه آن نیز به همین نام مشهور است.

سطح داخل غار قمری بسیار کمتر است و چون در قدیم برای سنگر از آن استفاده می‌شده ، امروزه به این نام معروف است. نام دیگر آن «گورخلیفه» می‌باشد.