حسین پناهی ( بزرگان لر )
حسین پناهی 6 دشهریور 1335 در روستای دژکوه از توابع شهر سوق از توابع شهرستان کهگیلویه در استان کهگیلویه و بویراحمد زاده شد. پس از اتمام تحصیل در بهبهان به توصیه و خواست پدر برای تحصیل به مدرسهٔ آیت‌الله گلپایگانی رفت و بعد از پایان تحصیلات برای ارشاد و راهنمایی مردم به محل زندگی‌اش بازگشت.
چند ماهی در کسوت روحانیت به مردم خدمت کرد تا اینکه زنی برای پرسش مسئله‌ای که برایش پیش آمده بود پیش حسین رفت و از حسین پرسید که فضلهٔ موشی داخل روغن محلی که حاصل چند ماه زحمت و تلاشم بود افتاده است، آیا روغن نجس است؟ حسین با وجود اینکه می‌دانست روغن نجس است (روغن محلی معمولاً در تابستان از حرارت دادن کره به دست می‌آید و در هوای آزاد و با توجه به گرم بودن هوا در تابستان روغن همیشه به صورت مایع است)، ولی این را هم می‌دانست که حاصل چند ماه تلاش این زن روستایی، خرج سه چهار ماه خانواده‌اش را باید تأمین کند، به زن گفت نه همان فضله و مقداری از اطراف آن را دربیاورد و بریزد دور، روغن دیگر مشکلی ندارد. بعد از این اتفاق بود که حسین علی‌رغم فشارهای اطرافیان نتوانست تحمل کند که در کسوت روحانیت باقی بماند. این اقدام حسین به طرد وی از خانواده نیز منجر شد. حسین به تهران آمد و در مدرسهٔ هنری آناهیتا چهار سال درس خواند و دوره بازیگری و نمایشنامه نویسی را گذراند.
دوران حرفه‌ای بازیگری
پناهی بازیگری را نخست از مجموعه تلویزیونی محله بهشت آغاز کرد. سپس چند نمایش تلویزیونی با استفاده از نمایشنامه‌های خودش ساخت که مدت‌ها در محاق ماند.
با پخش نمایش «دو مرغابی در مه» از تلویزیون که علاوه بر نوشتن و کارگردانی خودش نیز در آن بازی می‌کرد، خوش درخشید و با پخش نمایش‌های تلویزیونی دیگرش طرف توجه مخاطبان خاص قرار گرفت.
نمایش‌های دو مرغابی در مه و یک گل و بهار که پناهی آنها را نوشته و کارگردانی کرده بود، بنا به درخواست مردم به دفعات از تلویزیون پخش شد. در دهه شصت و اوایل دهه هفتاد، او یکی از نوآورترین نویسندگان و کارگردانان تلویزیون بود.
به دلیل فیزیک کودکانه و شکننده، نحوه خاص سخن گفتن، سادگی و خلوصی که از رفتارش می‌بارید و طنز تلخش بازیگر نقش‌های خاصی بود. اما حسین پناهی بیشتر شاعر بود؛ و این شاعرانگی در ذره‌ذره جانش نفوذ داشت. نخستین مجموعه شعر او با نام من و نازی در 1376 منتشرشد، این مجموعهٔ شعر تاکنون بیش از شانزده بار تجدید چاپ شد و به شش زبان زندهٔ دنیا ترجمه شده‌است.
مرگ
وی در 14 مرداد 1384 و در سن ۴۸ سالگی بر اثر ایست قلبی درگذشت و در قبرستان شهر سوق به وصیت خود او فقط به خاطر اینکه مادرش در آنجا دفن شده‌است، به خاک سپرده شد.
کارنامه هنری
سینما
- گذرگاه (۱۳۶۵)
- گال (۱۳۶۵)
- تیرباران (۱۳۶۶)
- هی جو (۱۳۶۷)
- نار و نی(۱۳۶۷)
- در مسیر تندباد (۱۳۶۷)
- ارثیه (۱۳۶۷)
- راز کوکب (۱۳۶۸)
- مهاجران (۱۳۶۹)
- چاووش (۱۳۶۹)
- سایه خیال(۱۳۶۹)
- اوینار (۱۳۷۰)
- هنر پیشه(۱۳۷۱)
- مرد ناتمام (۱۳۷۱)
- روز واقعه (۱۳۷۳)
- آرزوی بزرگ (۱۳۷۳)
- قصه‌های کیش (اپیزود اول، کشتی یونانی) (۱۳۷۷)
- بلوغ (۱۳۷۷)
- مریم مقدس (۱۳۷۹)
- بابا عزیز (۱۳۸۲)
تله‌تئاتر
چیزی شبیه زندگی،دو مرغابی در مه،گوش بزرگ دیوار ،خوابگردها،آسانسور،به سبک آمریکایی،ماجراهای رونالد و مادرش،سرودی برای مادران
مجموعه های تلویزیونی
- آژانس دوستی ،روزگار غریب ،امام علی (ع) ،روزی روزگاری ،هشت بهشت ،رعنا ،ثقةالاسلام تبریزی،دزدان مادر بزرگ ،همسایه ها ،بی بی یون ،یحیا و گلابتون ،مادر
- کتاب
·
- نامه‌های به آنا
- به وقت گرینویچ
- افلاطون کنار بخاری
- سالهاست که مرده‌ام
- ستاره‌ها
- کابوسهای روسی
- نمی دانم‌ها
- من و نازی
- من و نازی (۲)
- جهان زیر سیگاری من است
- نوید یک روزبلند نورانی
- نامه‌هایی به آنا ۲
- خروسها و ساعتها
- دو مرغابی در مه
- راه با رفیق
- چیزی شبیه زندگی
- بی بی یون
به روز