سید جعفر شهیدی ( بزرگان لر )
سید جعفر شهیدی فرزند سید محمد سجادی در سال 1306
هجری شمسی در شهر بروجرد به دنیا آمد. سید جعفر شهیدی از دانشمندان و مفاخر بزرگ
ادبی ایران بشمار می رود. دوران تحصیل ابتدائی و اندکی از متوسطه را در بروجرد و
سپس ادامه آن را در تهران بسامان رسانید. استاد شهیدی قبلا بنام سجادی معروف بود
که بعدها تغییر شهرت داده و با نام شهیدی در مراکز علمی و دانشگاهی شهرت پیدا کرد.
دکتر شهیدی چند سالی را در عوالم طلبگی در قم سپری و محضر آیت الله بروجردی و
بسیاری از مراجع و بزرگان دینی را درک کرده بود. برخورد با شادروان دکتر محمد معین
باب آشنائی و معرفی وی را به حضور استاد علامه، مرحوم دهخدا فراهم نمود و بعد از
تشکیل سازمان لغت نامه دهخدا، معاونت سازمان رابعهده گرفت. اخذ درجه دکتری با
امتیاز والا و استادی دانشکده ادبیات در فاصله سالهای 1340 به بعد جزء مرحله دوم
زندگانی استاد شهیدی است.
بعد از مرگ مرحوم دکتر محمد معین، استاد شهیدی مسئولیت اداره سازمان لغت نامه
دهخدا را به عهده گرفت. او در زمینه های ادب عرب و فارسی استادی بنام است و درک
محضر و مجالست با اساتیدی نظیر بدیع الزمان فروزانفر، دهخدا، جلال همائی و دکتر
محمد معین اعتبار علمی و معنوی او را دو چندان کرده است.
تألیفات و مقالات علمی و ادبی این استاد بزرگ فراوان است که از جمله آنان میشود به
این آثار اشاره کرد:
زندگینامه ابوذر غفاری، انقلاب بزرگ، زندگی حضرت سجاد (ع)، زندگانی حضرت فاطمه
(س)، زینب (س) شیرزن کربلا، محدودیت در اسلام، جنایتکاران چه می اندیشند، تصحیح و
حاشیه بر کتاب دره نادره، میرزا محمد خان استر آبادی که از نثر های مصنوع متکلف
است و تعلیقات دکتر شهیدی بر آن و بررسی دقائق و مشکلات تنها با خامه قدرتمند
ایشان توانسته است مقبولیت عامه پیدا کرد.
آخرین و بارزترین کار دکتر شهیدی ترجمه بسیار ادیبانه و آگاهانه ای از کتاب نهج
البلاغه علی (ع) میباشد. این ترجمه در سال 1369 بعنوان کتاب سال شناخته شد.
سمت‌ها
- معاون مؤسسه لغت نامه دهخدا ۱۳۴۲
- رئیس مؤسسه لغت نامه دهخدا
- رئیس مرکز بین‌المللی آموزش زبان فارسی ۱۳۶۸
- همکاری با دکتر محمد معین در تهیه فرهنگ فارسی معین
تألیف‌ها
- مهدویت واسلام ۱۳۲۴
- جنایات تاریخ، جلد اول و دوم، تهران، شهریور ۱۳۲۷
- جنایات تاریخ، جلد سوم، دفتر نامة فروغ علم، تهران ۱۳۲۹
- چراغ روشن در دنیای تاریک (یا زندگانی امام سجاد) تهران، کتابفروشی و چاپخانه محمد حسن علمی ۱۳۳۵
- تصحیح براهین العجم اثر مورخ الدوله سپهر
- تصحیح دره نادره و تلخیص آن
- در راه خانة خدا، دانش نو، تهران ۱۳۵۶
- پس از پنجاه سال، پژوهشی تازه پیرامون قیام امام حسین، چاپ اول، امیر کبیر ۱۳۵۸، چاپ شانزدهم، دفتر نشر فرهنگ اسلامی ۱۳۷۲
- شرح لغات و مشکلات دیوان انوری، چاپ اول انجمن آثار ملی ۱۳۵۸، چاپ دوم انتشارات علمی و فرهنگی ۱۳۶۴
- تاریخ تحلیلی اسلام، تاریخ تحلیلی اسلام تا پایان امویان، تهران، مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۶۲
- زندگانی حضرت فاطمه، چاپ اول تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی ۱۳۶۰، چاپ هجدهم، دفتر نشر فرهنگ اسلامی ۱۳۷۳
- آشنایی با زندگانی امام صادق، جامعة الامام الصادق، تهران ۱۳۶۲
- زندگانی علی بن الحسین، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی ۱۳۶۵، چاپ پنجم، دفتر نشر فرهنگ اسلامی ۱۳۷۲
- ستایش و سوگ امام هشتم در شعر فارسی ۱۳۶۵
- عرشیان، نشر مشعر، قم ۱۳۷۱
- شرح مثنوی شریف، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۷۳، از جزو دوم دفتر اول تا پایان دفتر ششم (دنبالة کار مرحوم فروزانفر)
- از دیروز تا امروز، مجموعة مقاله‌هاو سفرنامه‌ها، به کوشش هرمز ریاحی و شکوفه شهیدی، تهران، انتشارات قطره ۱۳۷۳
- علی از زبان علی، شرح زندگانی امیر مؤمنان، تهران، دفتر نشر ۱۳۷۶
- شرح مثنوی دفتر چهارم، پنجم و ششم ؛ ۱۳۷۴ تا ۱۳۸۰
ترجمه‌ها
- نهج البلاغه
- " شیر زن کربلاً
برخی از آثار ایشان به زبان‌های عربی، ترکی، آلمانی و یونانی ترچمه شده‌است از جمله:
- علی بلسان علی (ع)
- ثوره الحسین (ع)
- حیات فاطمه (س)
- حیاة الامام الصادق جعفر بن محمد (ع)
