اسفندیار خان ( بزرگان لر )
اسفندیار خان، پسر ارشد حسینقلیخان ایلخانی معروف به سردار اسعد اول، در سال ۱۲۲۳ ه.ش از بیبی خانم و در چهارمحال و بختیاری متولد شد. وی بین سالهای ۱۲۷۵ تا ۱۲۸۲ شمسی، ایلخانی بختیاری بود.
قتل پدر و زندانی شدن
در سال ۱۲۹۹ حسینقلیخان ایلخانی و دو پسرش اسفندیار خان و علیقلی خان به اصفهان احضار شدند. در آنجا مسعود میرزا ظل السلطان حسینقلی خان را مسموم کرده و هر دو فرزندش را زندانی کرد. پس از یک سال در نتیجۀ وساطت میرزا علی اصغرخان امین السلطان، علیقلی خان آزاد شد و به بختیاری بازگشت. ولی اسفندیار خان، همچنان در حبس در اصفهان باقی ماند.
لقب سردار اسعد
در ۱۲۷۵ با ضعف حکومت ظل السلطان و عزل وی بعنوان حاکم اصفهان، اسفندیار خان نیز از زندان آزاد و به درخواست امین السلطان، به همراه علیقلی خان رهسپار تهران شد. سپس در تهران از جانب ناصرالدین شاه، لقب سردار اسعد به اسفندیار خان داده شد و به علیقلی خان نیز به درجه سرتیپ سوار بختیاری رسید. پس از آن امامقلی خان حاجی ایلخانی از ایلخانی بختیاری برکنار شد و اسفندیار خان بعنوان ایلخانی رهسپار بختیاری شد و علیقلی خان بعنوان فرمانده سواران بختیاری، به سمت فرمانده محافظان شاه قاجار منصوب گشت.
فرزندان
اسفندیار خان، پانزده فرزند داشت، که ۱۰ پسر و ۵ دختر را شامل میشوند.
اسامی پسران اسفندیار خان سردار اسعد، عبارتند از :
· محمدجواد خان سردار اقبال
· حبیب اللّه خان
· عبدالکریم خان سالار ارفع
· سلطان مراد خان منتظم
· خلیل خان
· ناصرقلی خان منتظم الملک
· حیدرقلی خان اعتضاد السلطان
· اسماعیل خان
· هرمز خان
· پرویز خان
اسفندیار خان، در سال ۱۲۸۲ شمسی و در سن ۶۱ سالگی چشم از جهان فرو بست. او پدربزرگ ثریا اسفندیاری، ملکه سابق ایران در زمان پهلوی دوم، می باشد.
منابع:
- جعفر قلی سردار بهادر، خاطرات سردار اسعد بختیاری، به کوشش ایرج افشار،چاپ دوم تهران:اساطیر، ۱۳۷۸
- اسکندر خان عکاشه، تاریخ ایل بختیاری، تهران : فرهنگسرا و یساولی، ۱۳۶۵
- شریف کاشانی، محمد مهدی. واقعات اتفاقیه در روزگار، به کوشش سیروس سعدوندیان، نشر تاریخ ایران، تهران:۱۳۶۲
- کسروی، احمد. تاریخ هیجده ساله آذربایجان چاپ یازدهم، انتشارات امیرکبیر، تهران:۱۳۷۶